Afrazie

Hoe het komt weten we niet maar Cambodja is een favoriet van zowel Masje als mij.

Het is een vreemd land. Nog maar zo'n 25 jaar geleden werd hier gemoord en gemarteld met een beestachtige koortsigheid (of andersom). Ze zeggen dat de Cambodianen moeite hebben met het idee dat het leven langer duurt dan morgen. Zodoende is het leven hier een broeiende bruisigheid met de instelling van een ééndagsvlieg.

Phnom Pehn sist als een hete wok. De stad is gevuld met prachtige gebouwen, guesthouses, restaurants en brommertjes. De opbouw van de stad en in mindere mate het land zelf doet mij denken aan de prachtige woorden: 'Nederland Herrijscht!!' Cambodja is nog niet zolang uit de trance van moord, marteling en onderdrukking. Maar de mensen stomen door, dag voor dag en de plekken waar toeristen komen zorgen voor het broodnodige inkomen.
Waar wij de Duitsers en de NSB'ers decennia later nog steeds verfoeiden, doen de Cambodianen het heel anders. Althans zo lijkt het.
Het bezoek aan de Killing Fields brengt op de 1 of andere manier niet veel teweeg. De grote witte toren met honderden schedels en de achtergebleven gaten waar de massagraven eens waren geven ons niet de shock die we verwachten. Het feit dat de regering hier deze plek aan de Jappanners heeft verkocht brengt meer verontwaardiging met zich mee.
De bom ontploft echter wel als we de gevangenis S21 bezoeken. In deze voormalige school werd onder de bezielende leiding van Comrade Deuc, een voormalige wiskundeleraar (kun je nagaan) een beleid van vernietiging toegepast waar de Nazikampbeulen hun vingers bij zouden aflikken.
En net als in een aantal concentratiekampen grijpt de ellende je naar de keel als je voorbij de rijen met foto's van slachtoffers komt. Elke foto is een aanklacht van de dode persoon die naar je kijkt. Rij naar rij van bange, kwade en vooral onschuldige gezichten. Een warrige documentaire laat op een gegeven moment een voormalige gevangene zien die met zijn ex-bewaker door het complex loopt. De rollen lijken omgekeerd. De gevangene heeft een aantal dagelijkse taferelen geschilderd. Onder andere een scene waar de soldaten de kindertjes los rukken van de moeders, die tegelijkertijd afgeranseld worden. De schilder vraagt de bewaker of het beeld wat hij geschetst heeft overdreven is. De bewaker zegt nee. "Je hoeft niet te liegen, hoor", zegt de schilder, terwijl hij zijn hand op de schouder van de bewaker legt. "Nee, nee, zo was het", zegt deze en lacht. Net zoals hij lacht als hij zegt dat Comrade Deuc hem uitdaagde om gevangenen neer te knuppelen. "Ik was niet bang om dat te doen", zegt hij. En lacht.

Door de straten van Phnom Pehn lopen voormalige slachtoffers en hun beulen naast en langs elkaar. Er heerst een sfeer van vergeten en vergeven. Met zijn allen de schouders eronder, of zoiets. In Sihanoukville, Cambodja's strandoord, trekken de blinden, geamputeerden en andere kanslozen de toeristen aan hun jas. Hoewel Cambodja Herrijscht is er geen vangnet voor de armsten. Weeshuizen zitten vol met kinderen wiens ouders nog leven, maar geen eten kunnen produceren. Het is geen favoriete bezigheid van Mas en mij om de bedelaars te ontwijken. Maar er is geen ontkomen aan. Het is maar weer eens een herinnering aan het feit dat we vieze stinkende mazzelaars zijn.

Gebruik het maar gerust tegen ons als we lopen te klagen.